තරඟකාරී වෙළෙඳපොළක ගැනුම්කරුවන්ගේ මිලදී ගැනීමේ සැලසුම් හා සැපයුම්කරුවන්ගේ අලෙවි සැලසුම් එකිනෙක තුලනය වන අවස්තාවේ දී තීරණය වන මිල සමතුලිත මිල ලෙස හඳුන්වයි. වෙළෙඳපොළ පැහැයුම් මිල, වෙළෙඳපොළ නිෂ්කාශන මිල, වෙළෙඳපොළ හිස්කරන මිල යනුවෙන් ද ඇතැම් විටෙක සමතුලිත මිල හඳුන්වනු ලබයි. එලෙස හඳුන්වනු ලබන්නේ සැපයුම්කරුවන් සපයන මුළු ප්‍රමාණය ඉල්ලුම්කරුවන් මිලට ගන්නා හෙයින් වෙළෙඳාමට සහභාගී වන සියල්ලන් ම …
තරඟකාරී වෙළෙඳපොළක ඉල්ලුම් හා සැපයුම් බලවේග මත සමතුලිතය තීරණය වන ආකාරය ඉදිරිපත් කළ හැකි විකල්ප ක්‍රම 03කි. ඉල්ලුම් හා සැපයුම් ලේඛන ඇසුරෙන් ඉල්ලුම් හා සැපයුම් වක්‍ර ඇසුරෙන් (ප්‍රස්තාර ඇසුරෙන්) ඉල්ලුම් හා සැපයුම් සමීකරණ ඇසුරෙන්
1999 වර්ෂයේ දී අත්හදා බැලීමේ පදනම මත පුළුල් මුදල් සැපයුම(M4) ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් හඳුන්වා දෙන ලදි. M4 පුළුල් සැපයුම සකස් වන්නේ, M2b ඒකාබද්ධ පුළුල් මුදල් සැපයුමට බලපත්‍රලාභී විශේෂිත බැංකුවල ඇති තැන්පතු හා ලියාපදිංචි මූල්‍ය සමාගම්වල ඇති තැන්පතු එකතු කිරීමෙනි. ඒ අනුව, M4 පුළුල් මුදල් සැපයුමට පහත අයිතම ඇතුලත් ය. මහජනයා සතු ව්‍යවහාර මුදල් …
ශ්‍රී ලංකාවේ මුදල් සැපයුම තවදුරටත් පුළුල් ව නිර්වචනය කිරීමට 1998 වර්ෂයේ දී ඒකාබද්ධ පුළුල් මුදල් සැපයුම(M2b) ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් හඳුන්වා දෙන ලදි. එකාබද්ධ පුළුල් සැපයුම සකස් වන්නේ, M2 පුළුල් මුදල් සැපයුමට අනේවාසික විදේශ ව්‍යවහාර මුදල් ගිණුම්වල ඇති කාලීන හා ඉතුරුම් තැන්පතුවලින් 50%ක් හා විදේශ ව්‍යවහාර මුදල් බැංකු ඒකකවල ඇති නේවාසිකයන් සතු තැන්පතු එකතු …
ශ්‍රී ලංකාවේ මුදල් සැපයුම පුළුල් ව නිර්වචනය කිරීමට 1980 වර්ෂයේ දී පුළුල් මුදල් සැපයුම(M2) ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව විසින් හඳුන්වා දෙන ලදි. M2 පුළුල් මුදල් සැපයුම යනු, පටු මුදල් සැපයුම හා වාණිජ බැංකුවල ඇති මහජනයා සතු කාලීන හා ඉතුරුම් තැන්පතුවල එකතුව යි. ඒ අනුව, M2 පුළුල් මුදල් සැපයුමට පහත අයිතම ඇතුලත් ය. මහජනයා සතු ව්‍යවහාර …
පටු මුදල් සැපයුම යනු ඉතා පටු මුදල් සැපයුම හා මහජනයාගේ ඉල්ලුම් තැන්පත්වල එකතුවයි. නොඑසේ නම්, මහජනයා සතු ව්‍යවහාර මුදල් හා වාණිජ බැංකුවල ඇති මහජනයාගේ ඉල්ලුම් තැන්පතුවල එකතුව යි. ඉල්ලුම් තැන්පතු යන්නට “වාණිජ බැංකු වෙතැති” යන්න අවශ්‍යයෙන් ම සඳහන් කළ යුතු නැත. එසේ වන්නේ, ඉල්ලුම් තැන්පතු පවත්වාගෙන යන්නෙ වාණිජ බැංකු පමණක් නිසා ය.
ලෝකයේ රටවල් මුල් අවධියේ දී මුදල් සැපයුම ගණනය කිරීමට යොදා ගත්තේ පූර්ණ ද්‍රවශීලතාවයකින් යුත් මහජනයා සතු ව්‍යවහාර මුදල්(කාසි හා නෝට්ටු) පමණි. ඉතා පටු මුදල් සැපයුම M0 ලෙස හඳුන්වනු ලබයි
ප්‍රථමයෙන් මුදල් සැපයුම යන්න අවබෝධ කරගන්න. මුදල් සැපයුම යන්න මත click කරන්න මුදල් සැපයුම ශ්‍රී ලංකාවේ මුදල් සැපයුම ගණනය කරන්නේ ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව යි. එහි දී කළින් කළට වෙනස් වෙමින් වර්තමානය වන විට ප්‍රධාන වශයෙන් මුදල් සැපයුම ආකාර හතරකට නිර්වචනය කරයි. පටු මුදල් සැපයුම (M1) පුළුල් මුදල් සැපයුම (M2) ඒකාබද්ධ පුළුල් මුදල් සැපයුම (M2b) …
මුදල් සැපයුම යන්නට මූල්‍ය සමස්තය යන වචනය ද භාවිතා කරනු ලබයි. රටක මූල්‍ය අධිකාරිය විසින් නිකුත් කරන ව්‍යවහාර මුදල් මහජනයාට මෙන් ම රජයට හා වාණිජ බැංකුවලට ද බෙදී යයි. රටක මුදල් සැපයුම යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ කිසියම් දිනකට එරට මහජනතාව සතු මුළු මුදල් තොගයේ ප්‍රමාණය යි. මෙය තොග සංකල්පයකි. වත්කම්වල ද්‍රවශීලතාවය පදනම්කරගෙන මුදල් සැපයුම M0, M1, …
මූර්ත ආදායම යනු, නාමික ආදායමින් මිලට ගත හැකි භාණ්ඩ හා සේවා ප්‍රමාණය යි. එනම් මුදලේ මූර්ත අගය යි. නාමික ආදායම යනුවෙන් අදහස් කරන්නේ, වැටුප්, බදු කුලී, පොළී හා ලාභ වශයෙන් පුද්ගලයෙකු උපයන ආදායම යි. මෙය මුදල් ආදායම වශයෙන් ද හඳුන්වයි. නාමික ආදායම, පොදු මිල මට්ටමින් බෙදූ විට මූර්ත ආදායම ලැබේ. මූර්ත ආදායම ඉහළ යන්නේ මිල …
